Blada twarz, o głęboko zapadniętych policzkach, duże smutne oczy, w których widać lęk i wychudzona do ostatecznych granic sylwetka. Tak wyglądają osoby, które dotknęła anoreksja. Jeszcze 25 lat temu mało kto w Polsce słyszał o anoreksji. Dziś jest to poważny problem zdrowotny dotyczący wielu, przeważnie młodych, ludzi.

To bardzo trudna do wyleczenia choroba o podłożu psychicznym. Tym groźniejsza, że około 10 procent chorych umiera zagłodziwszy się na śmierć.

Anorexia nervosa

Anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny, jest nową chorobą cywilizacyjną, której sprzyjają upodobania projektantów mody i ogromna presja mediów prezentujących. „ideał urody i sylwetki”, nijak mający się do normalnego, zdrowego wyglądu przeciętnego człowieka. Dziewczęta chcą za wszelką cenę zyskać figurę top modelki, a chłopcy zostać supermenami, stawiając na świeczniku życiowych dążeń tylko i wyłącznie walory fizyczne.

Często zaburzenia w przyjmowaniu pokarmów są też spowodowane niezaspokojonymi potrzebami psychicznymi. Konflikty w rodzinie lub wśród rówieśników, kłopoty z określeniem własnej tożsamości, problemy okresu dojrzewania – wszystko to może spowodować, że właśnie jedzenie stanie się formą walki z otaczającym światem.

Zła dieta – przyczyny anoreksji

Anorektyczka nie stosuje diety. Anorektyczka nie je! Najczęściej rzeczywiście zaczyna się od stosowania różnego typu nieracjonalnych diet, ale w przypadku anoreksji jadłowstręt jest tak silny, że chora z dnia na dzień jada coraz mniej i mniej. Jedna z pacjentek, w ostrym stadium choroby, ograniczała dzienne spożycie do… jednego jogurtu 0% tłuszczu.

Ważne jest rozgraniczenie drastycznie nadmiernego odchudzania, prowadzącego do wyniszczenia organizmu od anoreksji. Sam fakt pozbywania się nadwagi, nawet z błędami, nie doprowadzi do anoreksji, jeśli dana osoba nie ma predyspozycji w tym kierunku. W obu przypadkach szkody zdrowotne są ogromne, ale anoreksja jest zaburzeniem psychicznym i zawsze wymaga leczenia specjalistycznego, bowiem nie ma nawet cienia szansy, by z tej choroby wyjść samemu.

Nieracjonalne odchudzanie jest zawsze szkodliwe. Drastyczne diety, które mają spowodować szybkie gubienie kilogramów, głodówki i diety monoskładnikowe zaburzają prawidłowe funkcjonowanie organizmu i mogą doprowadzić do trwałych i niekorzystnych zmian metabolicznych.

Stosowanie monodiet, czyli nastawionych na jedną grupę produktów, jest zawsze błędem i na pewno doprowadzi do wystąpienia poważnych niedoborów witaminowo-mineralnych lub innych. Na przykład – stosując dietę owocowo-warzywną będziemy mieli niedobór aminokwasów, z kolei dieta mięsna czy mięsno-tłuszczowa spowoduje braki witaminowe. Głodówki i drakońskie diety są bardzo ryzykowne szczególnie dla ludzi młodych, których organizmy jeszcze się rozwijają. Organizm szybko reaguje na skrajne ograniczenie pożywienia. Pojawiają się osłabienie, apatia, zmniejszenie siły mięśni, zaburzenia snu, zaburzenia rytmu serca i osłabienie odporności, zanik miesiączki.

Zmienia się też wygląd zewnętrzny. Włosy stają się matowe i wypadają, paznokcie łamliwe, a skóra sucha i mało elastyczna. Wszystko to jest symptomem zachodzących w organizmie niekorzystnych procesów.

Osoba z problemami natury psychicznej, która usiłuje przejąć kontrolę nad swoim życiem poprzez ograniczanie jedzenia, nigdy nie czuje się usatysfakcjonowana stale zmniejszającą się masą ciała. Nawet wtedy, gdy mając 168 cm wzrostu waży zaledwie 32 kg, patrząc w lustro widzi, że jest za gruba.

Czy to anoreksja?

Niełatwo jest zauważyć początek choroby. Anorektyczki to mistrzynie kamuflażu i nawet najbliższa rodzina często nie zdaje sobie sprawy z tego, że ma do czynienia z chorą osobą. Tymczasem szybkie, jak najwcześniejsze, wdrożenie prawidłowego leczenia, które może trwać nawet wiele miesięcy lub lat, jest bardzo istotne. Liczy się czas, bo choroba postępuje czyniąc w organizmie ogromne, często nieodwracalne spustoszenia. Na co zatem należy zwracać uwagę?

Jeśli dziewczyna ma zmienne nastroje, w przesadny i bardzo krytyczny sposób zwraca uwagę na swój wygląd, łatwo ulega wpływom innych osób, zaczyna się odchudzać i chudnie bardzo szybko – jest to już sygnał, że dzieje się źle. Inne symptomy to: unikanie wspólnych posiłków, kontynuowanie odchudzania mimo wyraźnego spadku wagi. Stałe rozmowy o jedzeniu (ile co ma kalorii, ile tłuszczu), chowanie i wyrzucanie niezjedzonych potraw, kłamstwa dotyczące sposobu odżywiania. Do tego często dochodzi „katowanie się” ćwiczeniami fizycznymi, tak długo, na ile wystarczy sił. Musimy pamiętać, że choć w większości przypadków anoreksja dotyczy dziewcząt, coraz częściej zdarza się też u chłopców. W ich przypadku ograniczeniu jedzenia towarzyszą bardzo wyczerpujące i intensywne ćwiczenia fizyczne. Chłopcy też często korzystają z różnego typu farmaceutyków, odżywek i preparatów niewiadomego pochodzenia, które mają niwelować tkankę tłuszczową i zwiększać masę mięśniową. Jest to bardzo niebezpieczne dla zdrowia i często kończy się poważnymi chorobami narządów wewnętrznych.

Leczenie anoreksji

Warszawa

1. Klinika Nerwic Instytut Psychiatrii i Neurologii, ul. Sobieskiego 1/9, tel.: 022 642 66 11 w. 270, 331
2. Instytut Psychiatrii i Neurologii Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży, ul. Sobieskiego 1/9, tel.: 022 642 12 72
3. Instytut Psychosomatyczny, tel.: 022 646 11 76
4. Centrum Terapii Psychogennej, tel.: 022 983 88 73
5. Centrum Psychoterapii, tel.: 022 625 48 44
6. Ośrodek Terapeutyczny Towarzystwa Psychologii Zorientowanej na Proces „Nowa Dzielna”, ul. Dzielna 7, tel.: 022 831 76 02
7. Centrum Terapii i Edukacji „Mabor”, ul. Bonifraterska 104, tel.: 022 842 25 71 8. „Komed”, tel.: 022 628 74 82

Białystok

Podlaskie Centrum Leczenia Zaburzeń Nerwicowych, ul. Włościańska 101, tel.: 085 653 88 86, tel. zaufania: 675 58 47

Lublin

Klinika Nerwic, Oddział A, ul. Abramowicka 2, tel.: 081 744 15 88

Poznań

Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Akademii Medycznej, ul. Szpitalna 27/33, tel.: 061 849 13 80, 849 13 55

Kraków

1. Szkoła Normalizacji Łaknienia, ul. Grodzka 31/7, tel.: 012 423 22 94
2. Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Katedry Psychiatrii Akademii Medycznej, ul. Św. Anny 12, tel.: 012 421 04 56
3. Telefon zaufania 012 423 20 58 (pon.-pt. 20.30-22.30)
4. Ośrodek Leczenia Nerwic im. J. Aleksandrowicza, ul. Lenartowicza 14/3
5. Centrum Psychoterapii, ul. Batorego 2, tel.: 012 633 76 08
6. Klinika Psychiatrii CM UJ, ul. Kopernika 21B, tel.: 012 424 87 40.

Jak pomóc córce?

3 lutego, 2017 1

Jestem mamą osiemnastoletniej Oli, która ma 179 cm wzrostu i waży 46 kg. Od kilku miesięcy nie miesiączkuje. Twierdzi ze nie jest anorektyczką. Pierwszy raz…

Jak głosi porzekadło: Nie żyjemy po to, aby jeść, lecz jemy po to, aby żyć. Niestety, gdy ludzie umierają z głodu, w krajach rozwiniętych inni…

Anoreksja i bulimia

14 stycznia, 2017 0

Zaburzenia odżywiania występują pod dwiema postaciami: jadłowstrętu psychicznego - zwanego anoreksją (anorexia nervosa), oraz żarłoczności psychicznej - zwanego bulimią (bulimia nervosa). Obydwie postacie są groźne…

Długo zastanawiałam się, czy wziąć udział w konkursie. Postanowiłam jednak przedstawić kilka istotnych dla mnie etapów z przebiegu leczenia tak groźnej choroby, jaką jest anoreksja.…

Jak pokonać bulimię?

28 lipca, 2016 0

Nie pozwól ani sobie, ani nikomu z twoich bliskich ulec tej chorobie. Powiedz jej „stop”, zanim będzie za późno. Ignorowana, potrafi całkowicie zrujnować zdrowie i psychikę. (więcej…)

Pułapka niejedzenia

14 lipca, 2016 0

Talia osy, wąskie biodra, smukłe nogi... to marzenie każdej kobiety. Czasami jednak zamienia się ono w obsesję i prowadzi do groźnej, wyniszczającej ciało i psychikę choroby – anoreksji.…

Torturowane ciało

2 czerwca, 2016 0

Zaczyna się zwykle niewinnie. Tylko parę zbęd­nych kilogramów, tylko kilka centymetrów mniej w talii. Stopniowo jednak odchudzanie staje się obsesją. A jedzenie - wrogiem numer…

Dylemat anorektyczki

4 maja, 2016 0

Mam 24 lata. Przy wzroście 160 cm ważę 43kg. Wszyscy moi znajomi i rodzina mówią mi, że powinnam przytyć, ale ja nie chcę. Podobam się…

Dieta dla anorektyczek ma wspomóc leczenie psychologiczne, którego anorektyczki potrzebują. Powinna obfitować w węglowodany złożone (warzywa, owoce, zboża, orzechy), białko (chude mięso, drób, ryby, nabiał)…

Kto chowa kurczaka w szafie?

29 kwietnia, 2016 0

Kiedy bulimia lub anoreksja dotyka nastolatkę, dorośli w miarę szybko mogą zauważyć niepokojące sygnały i starać się pomóc. Inaczej jest, gdy z zaburzeniami odżywiania walczy kobieta dojrzała. Ze…