Po zdiagnozowaniu kamicy żółciowej, konieczne jest uporządkowanie sposobu odżywiania. Nie można mówić o leczeniu tej choroby bez zwrócenia uwagi na odpowiednią dietę.
- Dieta w kamicy żółciowej powinna być oparta na częstym (5-6 razy) jedzeniu mniejszych posiłków, o stałych porach, co sprzyja regularnemu obkurczaniu się pęcherzyka żółciowego.
- Ważną cechą diety jest jej lekkostrawność. Powinna zawierać takie produkty, jak: chude mięso, twarożki niskotłuszczowe, jasne pieczywo, delikatne warzywa, owoce i mieć zwiększoną ilość błonnika pokarmowego.
- W diecie trzeba ograniczyć spożycie produktów dostarczających dużych ilości tłuszczu, wieprzowiny, tłustej wołowiny, tłustych ryb, żółtych i pleśniowych serów, śmietany. Nasilają one gwałtowne obkurczanie się pęcherzyka żółciowego, mogą wystąpić kolki.
- Dieta powinna eliminować produkty wzdymające, nasilające dolegliwości związane z kamicą, bóle brzucha, wzdęcia czy odbijanie się. Wykluczyć też trzeba nasiona roślin strączkowych, kapustę, smażone lub mocno doprawiane potrawy, napoje gazowane.
- Należy postarać się zrezygnować z jedzenia słodyczy, zwłaszcza chałwy, czekolady, ciast z kremem.
- Wszystkie posiłki powinny być zjadane bezpośrednio po przygotowaniu, niewskazane jest długotrwałe przechowywanie posiłków, zmniejszające ich wartości odżywcze, również zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia infekcji pokarmowych.
- Ostateczny charakter diety zależy od indywidualnej tolerancji danej osoby. Każdy chory powinien ustalić osobistą listę produktów dopuszczalnych, to, co jednej osobie służy, drugiej może przysporzyć kłopotów!
DIETA 1500 kcal
Dieta może być stosowana w stanach przewlekłych, poza okresami zaostrzenia objawów choroby, nie jest przeznaczona do stosowania w okresach kolki żółciowej ani bezpośrednio po operacji. Poprawia komfort życia z kamicą, pomaga schudnąć, dzięki czemu zmniejsza się prawdopodobieństwo wystąpienia stanów ostrych.
1 DZIEŃ
I ŚNIADANIE 440 kcal
Mała grahamka posmarowana łyżeczką masła, jajka faszerowane masą tuńczykową, pomidor, liście sałaty, opakowanie jogurtu owocowego light wymieszane z łyżką otrębów pszennych.
Jajka faszerowane masą tuńczykową
• 2 jajka (należy zostawić tylko jedno żółtko)• 1/4 puszki tuńczyka w sosie własnym • łyżka otrębów pszennych • łyżka jogurtu naturalnego • odrobina musztardy • zielenina • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Jajka ugotować na twardo i wyjąć żółtka. Tuńczyka podzielić na mniejsze kawałki, dodać posiekane żółtko (1 sztuka), jogurt, zieleninę, otręby i doprawić. Masą napełnić połówki jajek. Danie podawać na liściach sałaty.
II ŚNIADANIE 160 kcal
Kubek chudego jogurtu naturalnego wymieszanego z pokruszonym sucharkiem pszennym i plasterkami połowy małego banana.
OBIAD 460 kcal
1/2 opakowania brązowego ryżu, indyk na słodko–kwaśno
Indyk na słodko-kwaśno
• 150 g fileta z piersi indyka • 2 plastry ananasa z puszki • 1/4 puszki pomidorów • 1/3 małej papryki • kilka łyżek bulionu • zielenina • 1,5 łyżeczki oliwy z oliwek • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Indyka pokroić na małe kawałki, posypać przyprawami i obsmażyć na patelni teflonowej – bez dodatku tłuszczu. Pomidory i paprykę zmiksować, dodać bulion, oliwę i doprawić. Masę dodać do kawałków mięsa, dodać wachlarzyki ananasa, chwilę poddusić i doprawić. Danie podawać z posiekaną zieleniną.
PODWIECZOREK 140 kcal
Gruszka w malinowym sosie
• Żółta gruszka • 3 łyżki mrożonych malin • 2 płaskie łyżeczki cukru • odrobina startej wanilii.
Gruszkę przekroić wzdłuż na pół, usunąć gniazda nasienne, przełożyć do naczynia żaroodpornego. Piec przez 15 minut w temperaturze 160 stopni C. Maliny zmiksować na jednolitą masę z dodatkiem cukru, przełożyć do małego rondelka i podgrzać. Dodać wanilię. Sosem polać upieczone połówki gruszek.
KOLACJA 290 kcal
Zupa krem z grzankami
• 1/3 opakowania mrożonej marchewki • kawałek pietruszki, selera i pora • 2 łyżki groszku zielonego • 50 g fileta z piersi kurczaka • 1,5 łyżeczki oliwy z oliwek • 1/2 dużej grahamki • sól, pieprz • zielenina.
Do 300 ml wody włożyć kawałki warzyw (z wyjątkiem groszku), kurczaka i gotować do miękkości. Zupę zmiksować na jednolitą masę. Groszek ugotować na parze, zmiksować, dodać zieleninę i doprawić. Masą dekorować zupę krem w postaci „kleksa”. Bułkę pokroić w kostkę, włożyć do piekarnika i upiec na złoty kolor.
2 DZIEŃ
I ŚNIADANIE 400 kcal
Ryż z musem jabłkowym
• 1/2 opakowania ryżu brązowego • 1/2 szklanki mleka 2% • 2 jabłka • łyżka rodzynek • łyżka otrębów pszennych.
Ryż ugotować na mleku. Jabłka obrać ze skórki, podkroić na kawałki, poddusić i zmiksować na jednolitą masę. Dodać do nich otręby i rodzynki. Masę podawać z ryżem.
II ŚNIADANIE 180 kcal
1/2 grahamki (25 g) posmarowanej 1/2 opakowania chudego twarożku (75 g), 2 plasterki wędliny drobiowej, duży pomidor, liście sałaty.
OBIAD 440 kcal
3 małe ziemniaki, pulpeciki szpinakowe, 2 pomidory.
Pulpeciki szpinakowe
• 150 g fileta z chudej ryby (soli, pangi) • 2 łyżki mrożonego szpinaku
• marchewka • 1/2 czerstwej bułki pszennej • łyżka mąki pszennej • 1,5 łyżeczki oliwy z oliwek • łyżka otrębów pszennych • sok z cytryny • zielenina • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Rybę skropić sokiem z cytryny i odstawić w chłodne miejsce na kilkanaście minut. Ugotować ją na parze, dodać namoczoną bułkę, startą, ugotowaną marchewkę, szpinak, mąkę, oliwę, otręby, zieleninę i doprawić. Z masy uformować pulpeciki i gotować w przez kilka minut w lekko osolonej wodzie.
PODWIECZOREK 160 kcal
Banan z pieca z miodem
Mały banan, łyżka miodu pszczelego.Banan zawinąć w folię i piec w temperaturze 160 stopni C przez 15 minut. Przed podaniem polać łyżką miodu.
KOLACJA 300 kcal
1/2 kromki jasnego pieczywa, małe udko z piersi kurczaka – do upieczenia z dodatkiem ziół, sałatka z młodych buraczków.
Sałatka z młodych buraczków
• 3 małe młode buraczki • ogórek kwaszony • 1,5 łyżeczki oliwy z oliwek • zielenina • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Ugotowane buraczki pokroić w półplasterki, dodać plasterki ogórka, oliwę, zieleninę i doprawić.
3 DZIEŃ
I ŚNIADANIE 420 kcal
Mała grahamka posmarowana łyżeczką masła, twarożek koperkowy, duży pomidor, liście sałaty. Małe opakowanie jogurtu owocowego light wymieszanego z łyżką otrębów pszennych.
Twarożek koperkowy
• 1/3 kostki chudego twarogu • 2-3 łyżki chudego mleka • koperek • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Serek wymieszać z mlekiem, dodać posiekany koperek i doprawić.
II ŚNIADANIE 170 kcal
Kubek chudego jogurtu naturalnego z pokruszonym sucharkiem i kawałkami kiwi.
OBIAD 420 kcal
Szklanka makaronu – najlepiej typu graham, gulasz w dwóch kolorach.
Gulasz w dwóch kolorach
• 150 g fileta z piersi indyka • 2 różyczki brokułów • pomidor • 1/3 papryki • 1,5 łyżki oliwy z oliwek • zielenina • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Indyka pokroić na podłużne paseczki i obsmażyć na patelni teflonowej bez dodatku tłuszczu. Dodać do niego kawałki warzyw – ugotowane wcześniej brokuły, drobno posiekaną paprykę, pomidor, zieleninę i doprawić.
PODWIECZOREK 170 kcal
Jabłko nadziewane węgierkami
• Duże jabłko • łyżka powideł śliwkowych z węgierek.
Z jabłka usunąć gniazdo nasienie, powstałą przestrzeń wypełnić powidłami i piec w temperaturze 160 stopni C do miękkości.
KOLACJA 300 kcal
Krupnik z kawałkami kurczaka i warzywami
• 1/2 opakowania ryżu białego • 50 g fileta z piersi kurczaka • marchewka, kawałek pietruszki, selera i pora • łyżeczka oliwy • zielenina • odrobina soli, pieprzu •świeże/suszone zioła.
Do 300 ml wody włożyć kurczaka, kawałki warzyw i ugotować. Dodać ugotowany ryż, wymieszać, dodać oliwę i doprawić. Przed podaniem mięso pokroić na małe kawałki, włożyć do zupy i posypać zieleniną.
4 DZIEŃ
I ŚNIADANIE 450 kcal
1,5 kromki chleba graham posmarowanego łyżeczką masła, koreczki z szynki i melona, duży pomidor, małe opakowanie jogurtu owocowego light wymieszanego z łyżką otrębów pszennych.
Koreczki z szynki i melona
• 3 plasterki szynki drobiowej• kawałek melona.
Melona pokroić w podłużne pasy, owinąć je szynką i podawać spięte wykałaczką.
II ŚNIADANIE 180 kcal
Kubek chudego jogurtu naturalnego wymieszany z pokruszonym sucharkiem pszennym i kiwi.
OBIAD 470 kcal
1/2 opakowania kaszy jaglanej, eskalopki cielęce z duszonymi jabłkami, 1/3 opakowania zielonej fasolki szparagowej.
Eskalopki cielęce z duszonymi jabłkami
• 150 g chudej cielęciny • 2 jabłka • łyżka otrębów • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Mięso pokroić na małe kotleciki, delikatnie rozbić, obsmażyć na patelni teflonowej bez dodatku tłuszczu. Dodać do nich ćwiartki jabłek (można podlać wodą), dusić razem, dodać otręby i doprawić.
PODWIECZOREK 180 kcal
Średni banan – do upieczenia w folii, mandarynka.
KOLACJA 220 kcal
Pomidory zapiekane
• 2 pomidory • łyżka suchego brązowego ryżu • 50 g fileta z piersi kurczaka • 1/3 małej papryki • odrobina sparzonej cebuli • 1,5 łyżeczki oliwy • zielenina • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Z pomidorów usunąć miąższ. Kurczaka ugotować i pokroić drobno. Dodać do niego ugotowany ryż, pomidorowy miąższ, drobno pokrojoną paprykę, cebulę, oliwę, zieleninę i doprawić. Przygotowaną masą napełniać pomidory i piec w temperaturze 160 stopni C przez 15 minut.
5 DZIEŃ
I ŚNIADANIE 410 kcal
2 tosty pszenne posmarowane łyżką masła, ruloniki z cukinii i lekkiego twarożku, duży pomidor, małe opakowanie jogurtu owocowego light wymieszanego z łyżką otrębów pszennych.
Ruloniki z cukinii i lekkiego twarożku
• 1/3 małej cukinii • 2/3 opakowania chudego serka homogenizowanego • zielenina, zwłaszcza koperek • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Cukinię pokroić na cienkie poziome plastry. Serek zmiksować, dodać zieleninę, doprawić i smarować paseczki cukinii. Zwinąć je i spiąć wykałaczką.
II ŚNIADANIE 160 kcal
Kubek chudego jogurtu naturalnego wymieszanego z pokruszonym sucharkiem pszennym i 5 sztukami jasnych winogron bez pestek.
OBIAD 410 kcal
4 małe ziemniaki, ryba w duszonych pomidorach z bazylią, 1/3 opakowania jasnej fasolki szparagowej.
Ryba w duszonych pomidorach z bazylią
• 180 g fileta z chudej ryby • pomidor • 1/4 puszki pomidorów • 1,5 łyżeczki oliwy z oliwek • łyżka otrębów pszennych • sok z cytryny • zielenina • odrobina soli, pieprzu • świeże/suszone zioła.
Rybę skropić sokiem z cytryny i odstawić w chłodne miejsce na kilkanaście minut. Posypać ją przyprawami, otrębami i ugotować na parze. Świeży pomidor zmiksować na jednolitą masę z puszkowymi, przełożyć do rondelka i poddusić. Dodać oliwę i doprawić. Dodać kawałki przygotowanej ryby, dusić razem. Przed podaniem posypać zieleniną.
PODWIECZOREK 180 kcal
Mus jabłkowy pachnący cynamonem
• 2 dojrzałe jabłka • łyżka rodzynek • cynamon.
Jabłka obrać ze skórki, pokroić na małe kawałki i poddusić z małym dodatkiem wody. Dodać cynamon i sparzone rodzynki.
KOLACJA 300 kcal
Risotto z czerwoną soczewicą, przekładana sałatka z pomidorów i kwaszonych ogórków.
Risotto z czerwoną soczewicą
• 1/3 opakowania ryżu brązowego • 2 łyżki czerwonej soczewicy • 1/4 puszki pomidorów • sói, pieprz • odrobina sparzonej cebuli • kilka kropli oliwy z oliwek • zielenina • gałka muszkatołowa.
Ugotowany ryż wymieszać z ugotowaną soczewicą, dodać podgrzane pomidory, wymieszane z cebulą, oliwą, zieleniną i doprawić.
Przekładana sałatka z pomidorów i kwaszonych ogórków
• Duży pomidor • 2 ogórki kwaszone • kilka kropli oliwy z oliwek • zielenina • odrobina soli, pieprzu.
Pomidor pokroić na cienkie plasterki i przekładać warstwowo z cienko pokrojonymi plasterkami ogórków, dodać oliwę, przyprawić i posypać zieleniną.
CO I JAK JEŚĆ PO OPERACJI?
Obecnie kamienie żółciowe coraz częściej usuwa się metodą laparoskopową. Metoda ta jest korzystniejsza od tradycyjnej i umożliwia szybszy powrót do zdrowia.
1. Po zabiegu chirurgicznym zawsze polecana jest delikatna dieta. Bazą jest kleik, który stopniowo rozszerza się o nowe produkty. Na początku – sucharki, gotowane warzywa (marchewka, dynia, ziemniaki, cukinia), później – gotowane chude mięso, chudy twarożek, pieczone owoce.
2. Tempo włączania nowych produktów do diety jest uzależnione od indywidualnego samopoczucia danej osoby. Należy jednak pamiętać, by włączając je rozpoczynać od małych ilości.
3. Posiłki powinny być przygotowywane zgodnie z podstawowymi zaleceniami dietetycznymi – polecane jest gotowanie, które sprawia, że posiłki stają się lekkostrawne dla przewodu pokarmowego.
4. Zakazane – przygotowywanie smażonych dań, a także podawanie produktów ciężkostrawnych, nasion roślin strączkowych, kapusty, ciemnego pieczywa. Inne zasady to: jedzenie często małych porcji, unikanie ostrych przypraw, wypijanie dużych ilości delikatnych napojów, melisy, rumianku.